Czym jest depresja maskowana (subdepresja, atypowa): Objawy, przyczyny i leczenie

W dzisiejszych czasach dbanie o zdrowie psychiczne jest niezwykle ważne i potwierdzają to wyniki badań. W styczniu 2023 roku Narodowy Fundusz Zdrowia zaktualizował raport, w którym wskazano, że 1,7 miliona osób wykupiło refundowane leki przeciwdepresyjne. Wyniki te pokazują, że po 10 latach zapotrzebowanie na leki wzrosło aż o 83%. Łączna wartość refundacji tych leków wyniosła 241 milionów złotych. 

Istnieje jednak wiele odmian depresji i warto zapoznać się z ich objawami, aby szybko zareagować, widząc je u siebie lub u osób nam bliskich. W tym artykule opiszemy, czym jest subdepresja, jak się objawia i jakie leczenie jest stosowane w tym przypadku.

Czym jest depresja maskowana?

Depresja maskowana, nazywana także na wiele innych sposobów — subdepresją, depresją atypową, poronną, utajoną oraz depresją z uśmiechem. Nazwy te zdradzają w pewnym stopniu, z czym wiąże się to zaburzenie.

„Standardowa” depresja obejmuje obniżenie nastroju, utratę zainteresowań, utratę energii i wyczerpanie. Dodatkowo, występują co najmniej dwa lub więcej z poniższych objawów:

• osłabienie koncentracji i uwagi,
• poczucie winy,
• niska samoocena,
• brak wiary w siebie,
• zaburzenia snu,
• zmniejszony apetyt,
• myśli i próby samobójcze.

W przypadku subdepresji sytuacja wygląda inaczej, z tego powodu posiada jeszcze inną nazwę - depresja odwrócona. Osoby cierpiące na taki rodzaj depresji często przybierają „maski”, na przykład w postaci uśmiechu. Oznacza to, że ich prawdziwe odczucia związane z chorobą są ukrywane przez co w otoczeniu sprawiają wrażenie osób zdrowych. Mimo „masek” są to wciąż osoby chore, choć wysokofunkcjonujące.

Objawy depresji maskowanej

Objawy fizyczne:

• Osłabienie
• Nadmierna senność
• Silny lęk
• Zwiększony apetyt (objadanie się)

Rodzaje masek i ich objawy:

• Bólowa

Bóle brzucha, bóle głowy, bóle mięśni i klatki piersiowej.

• Behawioralna

Nadużywanie leków, narkotyków lub/i alkoholu lub inne typy uzależnień jak na przykład hazard.

• Psychosomatyczna

Problemy trawienne (biegunki, zaparcia), zaburzenia erekcji lub miesiączkowania, skurcze mięśni.

• Związana z niewłaściwym rytmem dobowym

Zaburzenia snu, zwykle nadmierna senność.

• Psychopatologiczna

Zaburzenia odżywiania, uczucie zwiększonego lęku w sytuacjach społecznych, specyficzne fobie, zaburzenia lękowe.

Inne objawy:

• Obsesje (uporczywe myśli)
• Kompulsje (natrętne czynności)
• Trudności w koncentracji i zapamiętywaniu

Dzieci mogą wykazywać znaczne obniżenie poczucia własnej wartości, brak energii i chęci do wcześniejszych aktywności, a także objawy fizyczne i społeczną izolację.

Przyczyny depresji maskowanej

Przyczyny depresji maskowanej mogą być zróżnicowane i nie są w pełni poznane. Specjaliści wskazują na kilka możliwych czynników:

• Predyspozycje osobowościowe

Często dotyka perfekcjonistów oraz osoby mające trudności z wyrażaniem emocji.

• Trauma

Niedocenianie lub bagatelizowanie przeżytych traum.

• Zaburzenia współistniejące

Zaburzenia lękowe, hormonalne, nerwowe.

• Czynniki zewnętrzne

Problemy życiowe, takie jak trudności w życiu prywatnym lub zawodowym.

U dzieci i nastolatków wiąże się zwykle z:

• Odrzuceniem przez rówieśników
• Problemami z nauką
• Trudną sytuacją rodzinną (rozwód rodziców, śmierć bliskiej osoby)

Leczenie depresji maskowanej

Leczenie depresji maskowanej musi być prowadzone pod nadzorem specjalisty, takiego jak psycholog czy psychiatra, i zazwyczaj obejmuje:

• Farmakoterapię
• Psychoterapię
• Regularne spotkania z psychiatrą

Kompleksowe wyleczenie depresji po pierwszym epizodzie jest rzadkie, ponieważ choroba ma tendencję do nawrotów. 

Co zrobić, gdy zobaczymy u siebie objawy subdepresji?

Jeśli zauważysz u siebie objawy sugerujące depresję maskowaną, skontaktuj się z psychologiem lub psychiatrą. Pamiętaj, że przy stosowaniu leków bardzo ważne jest zachowanie ciągłości terapii. Jeśli masz trudności ze znalezieniem czasu na wizytę w gabinecie, możesz zamówić leki za pośrednictwem platform do tego przeznaczonych jak: twojaerecepta.pl

W przypadku nawrotów choroby oraz braku możliwości dojazdu do gabinetu, również możesz skorzystać z e-usług i umówić się na konsultację psychiatryczną online.

Podsumowanie

Pomimo tendencji depresji maskowanej do nawrotów, przestrzeganie zaleceń lekarza, psychoterapia oraz regularne przyjmowanie leków mogą znacząco poprawić funkcjonowanie pacjenta.

Kluczowa jest także ścisła współpraca z lekarzem oraz uważne obserwowanie własnego stanu zdrowia, aby odzyskać równowagę zdrowia psychicznego.

Bibliografia

doz.pl/czytelnia/a17305-Depresja__jak_ja_rozpoznac_i_leczyc

forumprzeciwdepresji.pl/depresja/o-chorobie/typy-depresji

psychomedic.pl/co-to-jest-subdepresja-czemu-nazywana-jest-depresja-maskowana/

terapiadlaciebie.pl/depresja-maskowana-czym-jest-i-jak-sie-objawia/