Hydrofobia: Czym jest i skąd się bierze?

W okresie letnim chętnie wyjeżdżamy nad jezioro, otwarty basen czy rzekę, aby korzystać z nich, szczególnie w czasie upałów. Nie każdy jednak potrafi czerpać z tego radość. Osoby borykające się z hydrofobią również poza okresem wakacyjnym napotykają na co dzień wiele trudności, które uniemożliwiają im pełne cieszenie się życiem. Jakie są przyczyny i objawy tej fobii? Co można zrobić, aby sobie z nią radzić?

Czym jest hydrofobia?

Hydrofobia, znana także jako aquaphobia, to forma lęku przed wodą, jednak nie można jej określić jako zwykłą niechęć. Osoby dotknięte tą fobią odczuwają intensywny, wręcz obezwładniający strach bądź panikę w obecności wody lub nawet na samą myśl o niej. Nawet w sytuacjach, gdy woda jest obecna w niegroźnej postaci, na przykład w szklance, osoby z hydrofobią mogą doznawać silnego lęku. Choć dla innych może wydawać się to nieracjonalne, dla osób z tą fobią jest to bardzo trudne do zniesienia.

Objawy hydrofobii

Objawy hydrofobii mogą obejmować:

• Przyspieszone tętno,
• Trudności w oddychaniu,
• Nadmierne pocenie się,
• Drżenie
• Uczucie utraty kontroli,
• Silne pragnienie unikania wszelkich sytuacji związanych z wodą.

W skrajnych przypadkach hydrofobia może znacząco ograniczać codzienne funkcjonowanie i obniżać jakość życia.

Jak może objawiać się hydrofobia? Oto kilka przykładów:

• Unikanie kąpieli lub ograniczania się do szybkich pryszniców,
• Unikanie konewki lub/i węża ogrodowego,
• Strach przed utonięciem podczas pływania lub wpadnięciem do wody,
• Lęk przed przebywaniem w miejscach z dużymi i głębokimi zbiornikami wodnymi, takimi jak jeziora.

W ekstremalnych przypadkach osoby dotknięte tą fobią mogą odmawiać picia wody, co grozi odwodnieniem organizmu.

Przyczyny hydrofobii

Przyczyny hydrofobii mogą być różnorodne i łączyć ze sobą wiele czynników. Oto kilka przyczyn hydrofobii:

• Traumatyczne doświadczenia

Osoba może rozwinąć hydrofobię w wyniku traumatycznych wydarzeń związanych z wodą na przykład wypadek nad wodą, sytuacja, w której było się blisko utonięcia lub traumatyczne odrębne zdarzenia związanego z wodą.

• Przeżycia z dzieciństwa

Nieprzyjemne lub przerażające doświadczenia z wodą w dzieciństwie na przykład nagłe zanurzenie, strach przed utonięciem lub niewłaściwe nauczanie pływania, mogą sprzyjać rozwojowi hydrofobii w dorosłym życiu.

• Uczenie się przez warunkowanie

Negatywne doświadczenia związane z wodą mogą prowadzić do warunkowania, w wyniku którego osoba łączy wodę z lękiem i niepokojem.

• Modelowanie zachowań

Obserwowanie innych osób przejawiających strach lub lęk wobec wody, zwłaszcza w rodzinie lub bliskim otoczeniu, może wpływać na rozwinięcie hydrofobii.

• Czynniki genetyczne

Istnieje możliwość, że pewne osoby mogą być bardziej podatne na rozwój hydrofobii ze względu na czynniki genetyczne, które wpływają na reakcje lękowe.

Leczenie hydrofobii

W leczeniu hydrofobii kluczowe jest skonsultowanie się ze specjalistą i podjęcie odpowiedniej terapii. Zwykle stosuje się następujące metody:

• Terapia poznawczo-behawioralna (CBT)

Jest to najczęściej zalecana terapia do leczenia fobii, w tym hydrofobii. Terapeuci CBT pomagają w identyfikacji i zmianie negatywnych przekonań oraz myśli związanych z wodą, a także stopniowym eksponowaniu osoby na sytuacje związane z wodą w kontrolowany i bezpieczny sposób.

• Terapia ekspozycji

Jest to technika terapeutyczna, która polega na stopniowym i kontrolowanym narażaniu osoby na sytuacje związane z wodą, zaczynając od tych mniej trudnych, a kończąc na bardziej wymagających. Proces terapeutyczny terapii ekspozycji obejmuje systematyczne wprowadzanie pacjenta do sytuacji, które wywołują lęk związany z wodą, ale w sposób kontrolowany, bezpieczny i wspierający. Poprzez stopniowe eksponowanie pacjenta na sytuacje z wodą, terapia ekspozycji pomaga zmniejszyć uczucie lęku.

• Wsparcie grupowe

Dołączenie do grupy wsparcia dla osób z fobiami, w tym hydrofobią, może być pomocne. Z racji iż, hydrofobia nie jest powszechną fobią, często brakuje zrozumienia w otoczeniu. Spotkania z innymi, którzy mają podobne doświadczenia, mogą dostarczyć wsparcia emocjonalnego, poczucia zrozumienia oraz możliwości wymiany strategii radzenia sobie z lękiem. Dzięki temu osoby dotknięte hydrofobią mogą poczuć się bardziej wspierane w procesie pokonywania swojego strachu.

Metody radzenia sobie z hydrofobią:

Wizyty na basenie 

Chodzenie na basen może być doskonałą okazją do nauki oswojenia się z lękiem w komfortowych i bezpiecznych warunkach. Ograniczony rozmiar basenu, przejrzysta woda oraz płytkie dno sprzyjają stopniowemu przezwyciężaniu strachu przed wodą. Można wybierać godziny, kiedy na basenie jest mniej osób, korzystając z pomocy instruktora lub zaufanej osoby. Warto zacząć od prostych działań, takich jak stąpnięcie do niskiej głębokości w basenie, co pomoże stopniowo przystosować się do obcowania z wodą.

Praca nad myśleniem

Regularne pracowanie nad myśleniem i postawą jest kluczowe dla zmniejszenia strachu przed wodą. Polega to na świadomym rozpoznawaniu i zmianie negatywnych przekonań związanych z wodą. Ważne jest także kształtowanie pozytywnego podejścia do wody poprzez przekonywanie się, że jest ona bezpiecznym i przyjemnym środowiskiem. Techniki relaksacyjne, takie jak głębokie oddychanie czy medytacja również wspierają proces obniżania poziomu lęku. 

Edukacja

Osoby z hydrofobią mogą samodzielnie uczyć się metod radzenia sobie ze strachem przy użyciu różnych materiałów edukacyjnych, takich jak książki, poradniki i programy online. Te materiały mogą dostarczyć osobom dotkniętym hydrofobią praktycznych narzędzi do redukcji stresu i lęku. Książki i poradniki często zawierają szczegółowe instrukcje dotyczące medytacji, które mogą uspokoić umysł i ciało przed narażeniem się na sytuacje z wodą. Programy online często oferują nagrania audiowizualne lub interaktywne kursy, które krok po kroku uczą skutecznych metod redukcji stresu, co jest istotne podczas konfrontacji z lękiem. Dzięki tym sposobom osoby cierpiące na hydrofobię mogą stopniowo budować swoją odporność na lęk i zwiększać komfort w obecności wody.

Podsumowanie

Osoby cierpiące na hydrofobię mogą skutecznie redukować swój lęk poprzez terapię, wsparcie grupowe oraz samokształcenie przy użyciu różnych materiałów edukacyjnych. Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) i terapia ekspozycji pozwalają stopniowo przyzwyczajać się do sytuacji związanych z wodą i zmieniać negatywne przekonania. Dołączenie do grup wsparcia jest równie ważne, ponieważ umożliwia wymianę doświadczeń i strategii radzenia sobie z lękiem.

Regularne eksponowanie się na sytuacje z wodą oraz modyfikacja negatywnych przekonań są kluczowe dla powrotu do pełnego funkcjonowania i przezwyciężenia hydrofobii. Dzięki odpowiedniemu wsparciu i systematycznym działaniom, osoby dotknięte tą fobią mogą po czasie odzyskać kontrolę nad swoimi emocjami i zacząć cieszyć się życiem.

Bibliografia

https://akademiaplywakow.pl/hydrofobia-jak-pokonac-strach-przed-woda-i-plywaniem/ https://gemini.pl/poradnik/artykul/hydrofobia-skad-bierze-sie-lek-przed-woda/ https://cbt.pl/poradnie/hydrofobia-skad-bierze-sie-lek-przed-woda/ https://wiadomoto.pl/hydrofobia-jak-sobie-radzic-z-lekiem-przed-woda/