Czym jest ChAD i jak wpływa na relacje?

ChAD wpływa na życie osoby chorującej na to zaburzenie oraz na życie jej bliskich. Doświadczają oni często huśtawki emocjonalnej, gdzie osoba chora w jednej chwili może być pełna radości, aby chwilę później pogrążyć się w rozpaczy. Jak radzić sobie z tym zaburzeniem?

 

Czym jest ChAD?

Choroba afektywna dwubiegunowa, dawniej znana jako zaburzenie maniakalno-depresyjne, charakteryzuje się naprzemiennymi epizodami manii lub hipomanii (podwyższonego nastroju) oraz depresji, zazwyczaj zdecydowanie dłuższe trwających. W ChAD emocje są całkowicie poza kontrolą i osiągają maksymalne nasilenie. Skrajne stany są destrukcyjne zarówno dla osoby dotkniętej tym zaburzeniem, jak i dla jej bliskich. Leczenie jest niezbędne, choć pacjent często nie zdaje sobie sprawy z takiej potrzeby - w stanie manii odczuwa poczucie nadmiernej mocy i siły.

Objawy ChAD

Diagnoza może być trudna bez specjalistycznej wiedzy, mimo że osoby bliskie często dostrzegają symptomy. W każdym ze stanów pojawiają się różne objawy:

Epizody depresyjne:

• Przygnębienie, smutek, poczucie beznadziejności

• Brak energii, przewlekłe zmęczenie

• Trudności ze snem lub nadmierna senność

• Zmniejszona aktywność fizyczna i psychoruchowa

• Problemy z koncentracją i podejmowaniem decyzji

• Myśli samobójcze lub dotyczące samookaleczania

Epizody maniakalne:

• Zwiększona energia i nadmierny entuzjazm

• Rozweselony nastrój, nadmierny optymizm

• Zwiększona aktywność fizyczna, niepokój ruchowy

• Gonitwa myśli, szybkie skakanie z tematu na temat

• Gadatliwość, wysoka samoocena

• Zmniejszona potrzeba snu, czasem brak snu

• Impulsywne i ryzykowne zachowania, np. nadmierne wydawanie pieniędzy, nierozważne decyzje życiowe

Epizody hipomaniakalne:

• Podobne do manii, ale łagodniejsze

• Zwiększona energia i aktywność, lekko podwyższony nastrój

• Zmniejszony samokrytycyzm, impulsywne zachowania

• Może prowadzić do konfliktów z otoczeniem

Okresy remisji:

• Brak wyraźnych objawów manii lub depresji

• Normalne funkcjonowanie, stabilność emocjonalna

 

ChAD – klasyfikacja

Zgodnie z klasycznym podziałem, chorobę afektywną dwubiegunową można podzielić na następujące rodzaje:

Oto główne typy choroby afektywnej dwubiegunowej:

• Typ I

Rzadko występujący, charakteryzujący się epizodami depresji i pełnoobjawowymi maniami, które często wymagają hospitalizacji. Manie trwają od 2 tygodni do 5 miesięcy, depresje są dłuższe, 4-9 miesięcy. Okresy remisji mogą trwać od kilku miesięcy do kilku lat.

• Typ II

Na ten typ cierpi większość pacjentów z ChAD, gdzie depresje są głębokie, a manie łagodne (hipomanie), trwające do 3 tygodni. Pojawiają się również częste okresy remisji.

• CHAD z szybką zmianą faz

Występują co najmniej 4 epizody depresji lub manii rocznie, często bez okresów remisji. Może być trudne do diagnozowania i częściej występuje u kobiet oraz osób z wcześniejszym przebiegiem typu II.

• CHAD z bardzo szybką zmianą faz

Epizody trwające od kilku dni do kilku tygodni, a zmiany faz potrafią wystąpić kilkakrotnie ciągu 24-48 godzin.

• Typ sezonowy

Charakteryzujący się cyklicznymi epizodami, z depresją zimą i wzmożonym nastrojem latem, podobnie jak w depresji sezonowej, ale dotyczący również manii.

Te typy choroby afektywnej dwubiegunowej mogą mieć różnorodne przebiegi i wymagają odpowiedniego leczenia oraz wsparcia psychoedukacyjnego.

ChAD a relacje

Choroba afektywna dwubiegunowa (ChAD) może znacząco wpływać na relacje osobiste z najbliższymi z kilku powodów:

• Niestabilność emocjonalna

Osoby z ChAD doświadczają nagłych zmian nastroju, które mogą prowadzić do nieprzewidywalnych reakcji emocjonalnych. Partnerzy lub bliscy mogą mieć trudności w zrozumieniu tych zmian i radzeniu sobie z nimi.

• Kryzysy i konflikty

Epizody depresyjne mogą prowadzić do wycofania się, smutku i braku energii, co może utrudniać utrzymywanie aktywnych relacji. Z kolei manie mogą prowadzić do impulsywnych zachowań, drażliwości i konfliktów z otoczeniem.

• Trudności w komunikacji

Zmiany nastroju mogą wpływać na sposób komunikacji i zdolność do wyrażania emocji. Osoby z ChAD mogą mieć trudności w uchwyceniu swoich uczuć, co może prowadzić do nieporozumień i frustracji w relacjach.

• Obciążenie partnera lub rodziny

Opieka nad osobą cierpiącą na ChAD może być emocjonalnie i fizycznie wymagająca. Bliscy często muszą radzić sobie z nagłymi kryzysami i wspierać osobę chorą w codziennym funkcjonowaniu.

 

Podsumowanie

ChAD istotnie wpływa na relacje międzyludzkie, stwarzając wyzwania w komunikacji i zrozumieniu zmieniających się potrzeb i nastrojów chorego. Niestabilność emocjonalna może prowadzić do konfliktów, a nagłe zmiany nastroju mogą być trudne do zaakceptowania przez partnerów i bliskich. Osoba z chorobą afektywną dwubiegunową wymaga empatii, cierpliwości oraz otwartej komunikacji w relacjach, aby bliscy mogli wspólnie radzić sobie z jej skutkami i wspierać się nawzajem.

Bibliografia

https://natemat.pl/289909,jak-wyglada-zwiazek-z-osoba-z-choroba-dwubiegunowa

https://zdrowie.pap.pl/psyche/zycie-z-chad-jak-zrozumiec-pieklo-skrajnosci

https://www.psychologgia-plus.pl/blog/trudne-zycie-z-osoba-o-dwoch-twarzach/

https://online.synapsis.pl/Choroba-afektywna-dwubiegunowa-ChAD-podstawowe-informacje/ChAD-odmiany-i-typy-choroby.html